ଚଷମା —————————- ଜେଜେ ପାଶେ ଆସି ସନାଅଜା ବସି ହେଉଥିଲେ ଦୁଃଖ ସୁଖ ତାହାରି ମଧ୍ୟରେ ସନା ଅଜା ଧିରେ କହିଲେ ନିଜର ଦୁଃଖ। ଆଖିଯେ ମୋହର ରୂପକୁ କାହାର ଆଉ ଚିହ୍ନି ପାରେନାହିଁ ରାସ୍ତାଘାଟ ଜମା କିବା ଖାଲଖମା ସମତୁଲ ଦିଶୁଥାଇ। ଏହା ଶୁଣି କରି ଜେଜେ ଯେ ଆମରି କହିଲେ ତାଙ୍କୁ ବୁଝାଇ
*ହଜିଲା ଧନ* ********** ଭାସ୍କର ରାଉତ *********** ଭାଙ୍ଗିଯିବା ମନ ଗଢ଼ିବାଟା ଜାଣ ସହଜ ନୁହଇ ସେହି ଭାଙ୍ଗିଗଲେ ମନ ଛପରା ସମାନ ବିବୁଧେ ଅଛନ୍ତି କହି। ଦେଖ ଏ ସଂସାର ଦିଶୁଛି ସୁନ୍ଦର କତେ ଧନରତ୍ନ ତହିଁ ପୁରି ରହିଅଛି କଳି ନହେଉଛି ଶ୍ରେଷ୍ଠ ଗୋଟିଏ ଅଟଇ। ଅନ୍ୟ ଯେତେ ଧନ ସବୁ
ପାଠପଢ଼ା ଭୁଲିଗଲି ଆଜିର ଶିକ୍ଷକ ରୂପ ମୋ ଅନେକ ସବୁ କାମ କରିପାରେ ଶିକ୍ଷାଦାନଟା ମୋ ପଛେ ରହିଯାଏ ଅନ୍ୟନ୍ୟ କାମକୁ କରେ। ଜନ ଗଣନାଠୁ ଭୋଟର ତାଲିକା ଗରିବ ଗଣନା କରେ କେତେବେଳେ ପୁଣି କଣ୍ଟ୍ରାକ୍ଟର ହୋଇ ଘରକୁ ନିର୍ମାଣ କରେ। ଆଉ କେତେବେଳେ ଡାକତର ସାଜି ଅଉଷଧ ବାଣ୍ଟୁଥାଇ ସାଜି ମେହେନ୍ତର କରେ ପରିଷ୍କାର ସଉଚାଳୟକୁ
ଛବି ବହି ଶିଶୁ ବିକାଶରେ ଶିକ୍ଷଣ ସ୍ତରରେ ପ୍ରତି ଛବିକୁ ନମୁନା ପ୍ରାଚୀନ କାଳରେ ମାଟିରେ କାଠରେ କରି ଅନେକ ଖେଳନା। ଶିଶୁଟି ପାଇଣ ଆନନ୍ଦ ହୋଇଣ ଲାଗିଯାଏ ଖେଳିବାରେ ଖେଳ ମାଧ୍ୟମରେ ଜ୍ଞାନ ଲାଭକରେ ଏକଥା ଜାଣି ନପାରେ। ଆଦ୍ୟ ସୋପାନରେ ଏହା ମାଧ୍ୟମରେ ଅନେକ ଜ୍ଞାନ ଲଭଇ ଜୀବଜନ୍ତୁ ସାଥେ ଆସବାବ କେତେ ଅକାତରେ ଚିହ୍ନି
ସଦୟ ହୁଅ ହେ ଘନ ସ୍ରଷ୍ଟାଙ୍କ ସୃଷ୍ଟିରେ ଶ୍ରେଷ୍ଠ ଜୀବ ହୋଇ ସାଜିଣ ତୁହି ବିଜ୍ଞାନୀ ଧରାର ପୃଷ୍ଠକୁ ବିପତ୍ତିକୁ ଡାକୁ ବୃକ୍ଷଲତାଙ୍କୁ ତୁ ହାଣି। ହଜିଗଲା ମାଟି ସବୁଠେ କଙ୍କ୍ରିଟି ବଢ଼ଇ ଧରା ଉତ୍ତାପ ବୃକ୍ଷ ଲତା
ରକତେ ଲେଖିବି ତୋ ନାଁ ଭାସ୍କର ରାଉତ ତୁହି ମୋ ଜନନୀ ମୁଁ ତୋର ସନ୍ତାନ ଅଟେ ଅବୋଧ ଅଜ୍ଞାନ, ଅତି ଯତନରେ ତୋହରି କୋଳରେ ବଢ଼ାଇଲୁ ମୋର ପ୍ରାଣ। ସହିଣ ଯନ୍ତ୍ରଣା ନୋହି ଆନମନା ଆଣିଲୁ ଧରା ପୃଷ୍ଠକୁ, ତୋ ବକ୍ଷୁ ରକତ ନିଗାଡ଼ି ଦେଇଣ ଗଢ଼ିଲୁ ମୋ ଜୀବନକୁ। ଆଦ୍ୟ ଗୁରୁ
ସାହିତ୍ୟକୁ ନମଣ ଶସ୍ତା ସାହିତ୍ୟ ନୁହଇ କାଗଜର ଫୁଲ ନୁହଇ ସେ ବାସ ହୀନ ନୁହଇ ଖେଳନା ସେ ଅଟେ ଲଳନା ସମାଜର ସେ ଦର୍ପଣ। ସୃଷ୍ଟିର ସର୍ଜନା ନୁହେ ତା’ର ବିନା ଅବହେଳା ତୁ
ଓଁଶ୍ରୀ ତୁମେ ଆଉଥରେ ଫେରିଆସ ହେ ଯୀଶୁ ଦି ଶସ୍ର ଦ୍ବାବିଂଶ ବରଷର ପୂର୍ବେ ଯେରୁ ଯେଲମ ନଗରେ ଡିସେମ୍ବର ମାସ ପଚିଶି ତାରିଖ ନିଶାର୍ଦ୍ଧ ରାତ୍ର କାଳରେ। ମେଷଙ୍କ ଶାଳାରେ
ସମୟର ଚକ୍ର ଭାସ୍କର ରାଉତ ସମୟର ଚକ୍ର ଘୁରେ ଅବିରତ ଖାଲ ଖମା ନମାନଇ ସେ ଗତି ବଳରେ ଏଇ ସଂସାରରେ ଦିନ ରାତି ହେଉଥାଇ। ସୁଖ ସମ୍ଭୋଗରେ କ୍ଷଣିକ ମଧ୍ୟରେ ସମୟଟା ସରିଯାଇ ଦୁଃଖର ସମୟ ଲାଗଇ ମନ୍ଥର ଗତି ତା’ର କମେନାହିଁ। ସୁଖରେ ଦୁଃଖରେ ଏକଇ ଗତିରେ ସଦା ସର୍ବଦା ଘୁରଇ କାହାକୁ
ଅଶୋକ ସମ୍ରାଟ ଭାସ୍କର ରାଉତ ମଗଧ ସମ୍ରାଟ ଥିଲେଟି ଅଶୋକ ସାମ୍ରାଜ୍ୟ ବିସ୍ତାର ପାଇଁ କଳିଙ୍ଗ ବିଜୟେ ଆରମ୍ଭିଲେ ଯୁଦ୍ଧ ରକ୍ତ ନଦୀ ଗଲା ବହି। ଲକ୍ଷ ଲକ୍ଷ ବୀର ଜୀବନ ତାଙ୍କର ଉତ୍ସର୍ଗି ଦେଲେ ଯୁଦ୍ଧରେ ଆହତ କ୍ଷତାକ୍ତ ହୋଇଲେ ଅନେକ ଦୟା ନଦୀର କୂଳରେ। ଶେଷରେ କଳିଙ୍ଗ ପରାସ୍ତ ଲଭିଲା ମଗଧ ସେନା ପାଶରେ
ଉପବାସ ଭାସ୍କର ରାଉତ ଗଢ଼ିଲେ ବିଧାତା ସୁନ୍ଦର ସଂସାର ମଧ୍ୟେ ଛପ୍ନକୋଟି ଜୀବ ବାଉନ କୋଟିର ଭଣ୍ଡାର ମାତର ଚାରି କୋଟିଙ୍କୁ ଅଭାବ। ଜାଣି ଏହି କଥା ସ୍ବୟଂ ଚତୁଃମଥା ମନରେ ବିଚାର କରି ଅମର ଗଣଙ୍କୁ ଡକାଇ ତାହାଙ୍କୁ ଘଟଣା ଦେଲେ ବିସ୍ତାରି। ଆଲୋଚନା କଲେ ନିଷ୍ପତ୍ତିକୁ ନେଲେ ସକଳ ଅମର ଗଣ ତାଙ୍କ
ଆଶାବାଡ଼ି ଭାସ୍କର ରାଉତ ଅନ୍ଧର ଲଉଡ଼ି ସେତ ଆଶାବାଡ଼ି ସନ୍ତାନଟି ଅଟେ ତା’ର ନିଜର ଦୁହିତା ହୋଇ ପରହିତା ଗଢ଼ଇ ଘର ସଂସାର। ପୁତ୍ର ପାଶେ ରହି ସଂସାର ଗଢ଼ଇ ପିତା ମାତାଙ୍କ ସହିତେ ବୃଦ୍ଧ ବୃଦ୍ଧା ହୋଇ ଅକର୍ମଣ୍ୟ ସେହି ମାତା ପିତାଟି ହୁଅନ୍ତେ। ବଢ଼ଇ ଦୁର୍ଦ୍ଦଶା ଭାଙ୍ଗିଯାଏ ଆଶା- ବାଡ଼ିଟି ଅତି ନିଜର
ଓଁଶ୍ରୀ *ରହିଗଲା ସ୍ବପ୍ନ ପାହିଲା ରାତି* ଭାସ୍କର ରାଉତ ————————————– ନେତାଟିଏ ହୋଇ ସମାଜରେ ମୁହିଁ ଜନସେବା କରିବାକୁ ଜୀବନକୁ ମୋର ଗଢ଼ିଲି ସୁନ୍ଦର ଜନ ମନ ହରିବାକୁ। ଜନ ମନ ହରି
ଓଁଶ୍ରୀ *ବୁଝିଗଲେଣି ସମସ୍ତେ* (ବ୍ୟଙ୍ଗ କବିତା) —————————– ଧନ୍ୟ ହେ ସର୍କାର ତୁମର ବିଚାର ଛାତ୍ର ଛାତ୍ରୀଙ୍କର ପାଇଁ କେତେଯେ ଦରଦୀ ଧନ୍ୟ ତୁମ ବୁଦ୍ଧି ଜ୍ଞାନର ବିକାଶ ପାଇଁ। ସତୁରୀ କୋଟିକୁ ଦେଇ, ଦକ୍ଷିଣ ଦିଗରୁ ଆଣିବ କମ୍ପାନୀ ମୁଣ୍ଡରେ ଦେବେ ପୁରାଇ।। ତୃତୀୟ ଶ୍ରେଣୀରୁ ଦ୍ବାଦଶ ଶ୍ରେଣୀର ପିଲାଙ୍କ ପରୀକ୍ଷା
*ଜଳୁଛି ସହର* ସବୁଜ ଧରଣୀ ହଜି ସେ ଗଲାଣି କଙ୍କ୍ରିଟି ସ୍ତୁପ ମଧ୍ୟରେ କୁଟୀର ଶିଳ୍ପକୁ ଗିଳି ଦେଲା ତାକୁ ଯନ୍ତ୍ର ଦାନବ ସଜରେ। ଘୋର ଗର୍ଜନରେ ତାହାରି ଶ୍ବାସରେ ଜଗତ ଅଣ ନିଶ୍ବାସି ତା’ର ବିଷ ଜ୍ବାଳା କରାଏ ବାଉଳା ଜୀବନ ଯାଉଛି ଭାସି। ବିକାଶ ନାମରେ ବିନାଶକୁ କରେ କୃତ୍ରିମତାକୁ
*ଅଚ୍ୟତ ବର୍ଣ୍ଣିତ ମୋ ଗାଆଁ* ଭାସ୍କର ରାଉତ —————————- ଅଚ୍ୟୁତ ବର୍ଣ୍ଣିତ *ମୋ ଗାଆଁ* ସେହିତ କଳିଯୁଗ ଲୀଳା ଭୂଇଁ କାଇଜଙ୍ଗ ବଣ ପୂରୁବ ଭାଗରେ ଗିରିଧାରୀ ମଠ ଯହିଁ। ଉତ୍ତର ପାରୁଶେ ଗୁପତେ ଯମୁନା ନଦୀଟି ଯାଉଛି ବହି ଗୁପ୍ତ
ଟିକେ ମନକୁ ପଚାର ଭାସ୍କର ରାଉତ ***************** ଆହେ ମାନ୍ୟବର ଏହାକି ବିଚାର ଟିକେ ମନକୁ ପଚାର ଚାଲିଛି ଶାସନ ପ୍ରଜାଙ୍କ କଷଣ ହେଉନାହିଁ ତିଳେ ଦୂର। କୁହ ଆମେ ପାରିବାର, ଲୁଣ୍ଠନ ଧର୍ଷଣ ନର ହତ୍ୟାମାନ ଘଟେ ପ୍ରତି ମୁହୂର୍ତ୍ତର।। ଶାସକ ହୋଇଣ ରହିଛ ମଉନ ଜନତା ଦୁଃଖକୁ ଦେଖି ବିଲେଇ ପରିକା କ୍ଷୀର ଖାଅ ଏକା
କୋଷ ବୃଦ୍ଧି ନହୋଇଲେ ଭାସ୍କର ରାଉତ ********************** ସେଲାଗି ସବୁ ଯୋଜନା, ବିକିଲେ ପଇସା ପିଇଲେ ପଇସା ଗଣିବାକୁ ପଡ଼େ ନନା।। ମଦ ନିଷେଧ ହୋଇଲେ, ରାଇଜ ଶାସନ ହୋଇବ କେମିତି କୋଷ ବୃଦ୍ଧି ନଘଟିଲେ।। ଭାଟି ଫେକ୍ଟ୍ରି ବନ୍ଦ ହେଲେ, ସୁଚାରୁ ଭାବରେ ନିର୍ବାଚନ ଆଉ କେମିତି ଲଢ଼ିବା ଭଲେ।। ଭାଟି ସାଥିରେ ଦୋକାନ, ବନ୍ଦ ହୋଇଗଲେ
ଚାରି ମାଙ୍କଡ଼ ଉପାଖ୍ୟାନ ଭାସ୍କର ରାଉତ ଜାତିର ପିତାଯେ ମହାତ୍ମା ଗାନ୍ଧୀଙ୍କ ତିନି ମାଙ୍କଡ଼କୁଦେଖ ଆଖି କାନ ପାଟି ବୁଜି ବସିଛନ୍ତି ତାଙ୍କଠାରୁ ସବୁ ଶିଖ। ତାହା ଦେଖିକରି ନେତାଯେ ମନ୍ତିରୀ ଘରେ ପୁଣି ଦପ୍ତରରେ ସେହି ମୂର୍ତ୍ତି ଛବି ଆଣିଣ ରଖିଲେ ଲୋକ ଶିକ୍ଷାକୁ ଦେବାରେ। ଦେଖ ତାଙ୍କ ନୀତି ବିପରୀତ ଗତି ସବୁ ଦେଖି
*ଆଜିର ମଣିଷ* ଭାସ୍କର ରାଉତ ଧରଣୀ ପୃଷ୍ଠରେ ଜୀବ ଜଗତରେ ମଣିଷ ସବୁଠୁଁ ଶ୍ରେଷ୍ଠ ବିବେକ ରହିଛି ମାନବ ଶରୀରେ ତେଣୁସେ ଅଟେ ଗରିଷ୍ଠ। ଆଧୁନିକତା ନାମରେ, ବିବେକ ହଜାଇ ବଲୁଅଛି ସେହି ଦେଖ ଏହି ସମାଜରେ।। ପଶୁଭଳି ସେହି ଆଚରଣ କରେ ନିଜ ନିଜର ମଧ୍ୟରେ ଇତର ଜୀବର ସନ୍ତାନ ତାହାର ବୟଷ ବଢ଼ିବା ପରେ।