କବିତା ସମୀକ୍ଷା -2023 ୧)ସୋପାନ – କ ଶୀର୍ଷକ – “ବାତ୍ସଲ୍ୟମୟୀ ଯଶୋବନ୍ତୀ” କବି ପରିଚୟ – ଉତ୍କଳ ସାହିତ୍ୟ ଜଗତରେ ଯେଉଁ କେତେଜଣ ମହାନ୍ ସ୍ରଷ୍ଟା ଙ୍କ ପାଇଁ ଆଜି ଏ ଭୂମି ଧନ୍ୟା ହୋଇଛି ସେମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ରୀତିଯୁଗ ଅଥବା ମଧ୍ୟଯୁଗର ସ୍ରଷ୍ଟା ଅଭିମନ୍ୟୁ ସାମନ୍ତସିଂହାର ଅନ୍ୟତମ। କବିଙ୍କ ଜନ୍ମ ବୃତ୍ତାନ୍ତ – କବି ଅଭିମନ୍ୟୁ
ସୋପାନ- କ କବିତା- କଳାମାଣିକରେ ସମୀକ୍ଷା ଶୀର୍ଷକ- କଳାମାଣିକ କବିତାରେ ମାତା ଯଶୋଦାଙ୍କ ବାତ୍ସଲ୍ୟ ଭାବ। ଅଭିମନ୍ୟୁ ସାମନ୍ତସିଂହାର କଟକ ଜିଲ୍ଲାର ଯାଜପୁର ସନ୍ନିକଟସ୍ଥ ବାଲିଆ ଜମିଦାରୀ ଅନ୍ତର୍ଗତ ଲୋକକୁଣ୍ଡ ଗ୍ରାମରେ ଏକ ଆଭିଜାତ୍ଯ ଖଣ୍ଡାୟତ ପରିବାରରେ ଜନ୍ମଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ । ‘ପ୍ରେମଚିନ୍ତାମଣି’ ରେ କବିପ୍ରଦତ୍ତ ବିବରଣୀ ଅନୁସାରେ ସେ ୧୭୬୦ ଖ୍ରୀଷ୍ଟାବ୍ଦ ଫେବୃଆରୀ ୨୩ ତାରିଖରେ ଭୂମିଷ୍ଠ
୧.କ -ତ୍ୟାଗ ପୁରୁଷ ଗୋପବନ୍ଧୁ ଦାସ ( ବନ୍ଦୀର ଆତ୍ମକଥା) ଓଡ଼ିଆ ମାଟିର ସୁଯୋଗ୍ୟ ସନ୍ତାନ, ଉତ୍କଳମଣି ଗୋପବନ୍ଧୁ ଦାସ ଥିଲେ ଏକାଧାରାରେ ଜଣେ ସମାଜସେବୀ,କବି,ସମାଜ ସଂସ୍କାରକ, ସ୍ଵାଧୀନତା ସଂଗ୍ରାମୀ ଏବଂ ସାମ୍ବାଦିକ। ୧୮୭୭ ମସିହାରେ ସୁଆଣ୍ଡୋ ଗ୍ରାମର ( ସାକ୍ଷୀଗୋପାଳ) ଏକ ବ୍ରାହ୍ମଣ ପରିବାରରେ ଜନ୍ମିଥିଲେ ଶ୍ରୀ ଦାସ। ଓଡ଼ିଶାରେ ଶିକ୍ଷା ଶେଷ କରି କଲିକତା ବିଶ୍ଵବିଦ୍ୟାଳୟରେ
କବିତା – ବନ୍ଦୀର ଆତ୍ମକଥା କବି – ଉତ୍କଳମଣି ଗୋପବନ୍ଧୁ ଦାସ ସମୀକ୍ଷା – ଶିବ ସେଠୀ ସୋପାନ – ‘ କ ‘ ପୁଣ୍ୟଶ୍ଳୋକ ପଣ୍ଡିତ ଗୋପବନ୍ଧୁ ଦାସ ୧୮୭୭ ମସିହା ଅକ୍ଟୋବର ନଅ ତାରିଖରେ ପୁରୀ ଜିଲ୍ଲାର ସାକ୍ଷୀଗୋପାଳ ନିକଟସ୍ଥ ସୁଆଣ୍ଡୋ ଗ୍ରାମରେ ଜନ୍ମ ଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ। ପିତାଙ୍କ ନାମ ଥିଲା ଦୈତାରି ଦାସ ଓ
ନାମ : ଲିଜାରାଣୀ ପ୍ରଧାନ ପର୍ଯ୍ୟାୟ – ଚତୁର୍ଥ (ସୋପାନ-କ) ମୁକ୍ତି ର ଡାକ :- ।ପଣ୍ଡିତ ଗୋପବନ୍ଧୁ ଦାସ ଥିଲେ ଆଧୁନିକ ଓଡ଼ିଶା ର ଅନ୍ୟତମ ନିର୍ମାତା। ଉତ୍କଳ ରେ ନବଜାଗରଣ ର କର୍ଣ୍ଣଧାର ଜାତୀୟ ସଂଗଠନ , ମାନବସେବ , ସାହିତ୍ୟ ସାଧନା ଶିକ୍ଷା ଓ ସାମ୍ବାଦିକତା ସକଳ କ୍ଷେତ୍ର ରେ ସେ ଥିଲେ ନବଯୁଗ
ସୋପାନ- କ ଶୀର୍ଷକ-*”ବାସ୍ତବତାର ବଳଦେବ”* ମଧ୍ୟଯୁଗୀୟ ଓଡ଼ିଆ ସାହିତ୍ୟରେ କାବ୍ୟ ରଚନା ସହିତ ଗୀତିକବିତା ରଚନାର ପରମ୍ପରା ସୃଷ୍ଟି ହୋଇଥିଲା।ଓଡ଼ିଆ ସାହିତ୍ୟର ରିତିଯୁଗୀୟ ପ୍ରସିଦ୍ଧ କବି ହେଉଛନ୍ତି କବିସୂର୍ଯ୍ୟ ବଳଦେବ ରଥ। ସେ ୧୭୮୯ ମସିହାରେ ଗଂଜାମ ଜିଲ୍ଲାରେ ଜନ୍ମ ଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ।ସେ ଏକାଧାରରେ ଜଣେ ପ୍ରସିଦ୍ଧ ସଙ୍ଗୀତକାର ଏବଂ ଉଚ୍ଚକୋଟୀର କବିଥିଲେ। ତାଙ୍କଦ୍ୱାରା ରଚିତ ଅନେକ ଜଣାଣ,
ସୂର୍ଯ୍ୟୋଦୟ ନବପ୍ରତିଭା ଅନ୍ୱେଷଣ-୨୦୨୩ ●●●●●●●●●●●●●●●●●●●●●●● ଚତୁର୍ଥ ପର୍ଯ୍ୟାୟ – କବିତା ସମୀକ୍ଷା ☆☆☆☆☆☆☆☆☆☆☆☆☆ ସୋପାନ – କ ¤¤¤¤¤¤¤ ଶୀର୍ଷକ – “ସର୍ବହରାର ସ୍ଵର” ___________________ “ମଣିଷ”(କବିତା ସମୀକ୍ଷା) ରଚନା – ବିପ୍ଳବୀ କବି ରବି ସିଂ କାହାପାଇଁ ସିଏ “Angry Young Man” ତ କାହାପାଇଁ “Blast Furnace”,ପୁଣି କାହାପାଇଁ ସିଏ “ବିପ୍ଳବୀ କବି”। ବାସ୍ତବରେ ସିଏ
କ ସୋପାନ – ସମୀକ୍ଷା – ଶୀର୍ଷକ:- “ଜାତିପ୍ରେମ ବହ୍ନି “ ଓଡ଼ିଆ ଜାତିର ସର୍ବାଙ୍ଗୀନ ଉନ୍ନତିପାଇଁ ଯେଉଁ କେତେଜଣ ମହାପୁରୁଷ ନିଜ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ଜୀବନକୁ ସମର୍ପିତ କରିଥିଲେ, ତନ୍ମଧ୍ୟରୁ ପଣ୍ଡିତ ଗୋପବନ୍ଧୁ ଦାସ ଥିଲେ ଅନ୍ୟତମ ଓ ଅଗ୍ରଣୀ. ପ୍ରତ୍ୟେକ ଓଡ଼ିଆ ପ୍ରାଣରେ ସେ ଭରିଦେଇଥିଲେ ଦେଶପ୍ରେମ, ଜାତିପ୍ରେମ ଓ ଭାଷାପ୍ରେମ l ୧୮୭୭ ମସିହା
ସୋପାନ “କ” ######## ପ୍ରୀତିରଞ୍ଜନ ନାୟକ କେନ୍ଦ୍ରାପଡ଼ା #ଉଠ ଉଠ ବୀର ଉତ୍କଳ ସନ୍ତାନ# ଯନ୍ତ୍ରଣାରେ ଜର୍ଜରିତ ଥିଲାବେଳେ ସମାଜ ସଂସ୍କାର ତଥା ସାମାଜିକ ଉନ୍ନତି ନିମନ୍ତେ ବାର୍ତ୍ତା ପ୍ରେରଣାର ଉତ୍ସ,କବି,ପ୍ରାବନ୍ଧିକ,ସମାଜ ସଂସ୍କାରକ ଗୋପବନ୍ଧୁ ଦାସ ଜଣେ ଅନନ୍ୟ ସ୍ରଷ୍ଟା। ତାଙ୍କ ଅନବଦ୍ୟ କୃତି ମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ “କାରା କବିତା” “ବନ୍ଦୀର ଆତ୍ମକଥା ” ,”ଧର୍ମପଦ” ଅନ୍ୟତମ। ଜାତିର
ସୋପାନ-କ ଶୀର୍ଷକ- ବିପ୍ଲବୀର ସ୍ୱର _____________________ କବିତା – ବନ୍ଦୀରଆତ୍ମକଥା କବି – ଉତ୍କଳମଣି ଗୋପବନ୍ଧୁ ଦାସ କବି ପରିଚୟ :- ଉତ୍କଳମଣି ଗୋପବନ୍ଧୁ ଦାସ ଓଡ଼ିଆ ଜାତିର ଯୁଗପୁରୁଷ । ଏକାଧାରରେ ସେ ଥିଲେ ସମାଜସେବୀ, ଦେଶପ୍ରେମୀ, ରାଷ୍ଟ୍ରନୀତିଜ୍ଞ, ସଂସ୍କାରକ, ସାମ୍ବାଦିକ, ସୁଲେଖକ, କବି, ଶିକ୍ଷାବିତ୍, ଆଇନଜ୍ଞ ଏବଂ ଜଣେ ସ୍ୱାଧିନତା ସଂଗ୍ରାମୀ । ଦୈନିକ ଖବର
ନବ ପ୍ରତିଭା ନବ ଅନ୍ୱେଷଣ ପର୍ଯ୍ୟାୟ -୦୪ କବିତା ସମୀକ୍ଷା:- କବିତା- କଳା ମାଣିକରେ , ସ୍ରଷ୍ଟା- ଅଭିମନ୍ୟୁ ସାମନ୍ତସିଂହାର। ସ୍ରଷ୍ଟା ଙ୍କ ପରିଚୟ:- ଓଡ଼ିଆ ସାହିତ୍ୟର ରୀତିଯୁଗୀୟ କବି ମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ ଅଭିମନ୍ୟୁ ସାମନ୍ତସିଂହାର ପ୍ରମୁଖ ସ୍ରଷ୍ଟା। ଯାଜପୁର ଜିଲ୍ଲା ର ବାଲିଆର ସମସ୍ତ ପରିବାରରେ ସେ ଜନ୍ମଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ। ଛୋଟ ଦିନରୁ ଅଭିମନ୍ୟୁ ସରଳ
ସୂର୍ଯ୍ୟୋଦୟ ନବପ୍ରତିଭା ଅନ୍ୱେଷଣ ଚତୁର୍ଥ ପର୍ଯ୍ୟାୟ ନିମନ୍ତେ :- ସୋପାନ – କ ଶୀର୍ଷକ – ” ଅଭାଗିନୀର ପ୍ରେମଧୂନ୍ “ ——————————— କବିତା- ପାଗଳିନୀ ର ପ୍ରେମସଙ୍ଗୀତ ଦେବଦାସ ଛୋଟରାୟ ୨୫ ନଭେମ୍ବର ୧୯୪୬ ମସିହା ରେ କଟକ ଠାରେ ରେ ଜନ୍ମ ଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ ଏକ ନିମ୍ନ ମଧ୍ୟବିତ୍ତ ପରିବାର ରେ । ପିତା ଥିଲେ
ନବ ସମ୍ଭାବନା ନବ ଅନ୍ବେଷଣ ପର୍ଯ୍ୟାୟ:- ଚତୁର୍ଥ କବିତା ସମୀକ୍ଷା ପର୍ଯ୍ୟାୟ- ୨୦୨୩ ‘କ’- ସ୍ତମ୍ଭ କବିତା ସମୀକ୍ଷାରେ ……………………………….. ଶୀର୍ଷକ:-“ଏକୋଇର ବଳା ବିଶିକେଶନ” କବି: ଅଭିମନ୍ୟୁ ସାମନ୍ତସିଂହାର* ବିଦଗ୍ଧ କବି ଅଭିମନ୍ୟୁ ସାମନ୍ତସିଂହାର ଜଣେ ରୀତିଯୁଗୀୟ ଓଡ଼ିଆ କବି ଓ ଓଡ଼ିଶୀ ସଙ୍ଗୀତକାର ଅଟନ୍ତି। ୨୩ ଫେବୃଆରୀ ୧୭୬୦ ମସିହା ଯାଜପୁର ଜିଲ୍ଲାର ବାଲିଆ ଠାରେ ସେ
ସୋପାନ – କ ☆☆☆☆☆ ଶୀର୍ଷକ -: ” ବାତ୍ସଲ୍ୟ ପ୍ରେମ” °°°°°°°°°°°°°~°°°°°°°°° ଓଡ଼ିଆ ସାହିତ୍ୟ ଆକାଶର ଧ୍ରୁବ ତାରା ତୁଲ୍ୟ ରୀତି ଯୁଗୀୟ ବିଦଗ୍ଧ କବି ଅଭିମନ୍ୟୁ ସାମନ୍ତ ସିଂହାରଙ୍କ ପ୍ରସଙ୍ଗ ଉପସ୍ଥାପନ ନ କଲେ ଓଡ଼ିଆ ସାହିତ୍ୟର ମଧ୍ୟପର୍ବର ଆଲୋଚନା ପୂର୍ଣ୍ଣାଙ୍ଗ ହୋଇପାରିବ ନାହିଁ।କବିଙ୍କର ଜନ୍ମ ଯାଜପୁର ଜିଲ୍ଲା ଅନ୍ତର୍ଗତ ବାଲିଆ ଗ୍ରାମରେ ୧୭୬୦ ମସିହା
*ସୂର୍ଯ୍ୟୋଦୟ ଭାଷା ସାହିତ୍ୟ ପ୍ରତିଷ୍ଠାନ ୨୦୨୩* *ଚତୁର୍ଥ ପର୍ଯ୍ୟାୟ..* *କବିତା ସମୀକ୍ଷା..* *”କ”ସ୍ତମ୍ଭ କବିତା ସମୀକ୍ଷା* ******************** *ଶୀର୍ଷକ – ସ୍ନେହମୟୀ ମା’* ********************* ଓଡ଼ିଆ ସାହିତ୍ୟର ରୀତିଯୁଗୀୟ କବିମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଅଭିମନ୍ୟୁ ସାମନ୍ତସିଂହାର ଜଣେ ପ୍ରମୁଖ ସ୍ରଷ୍ଟା ।ଯାଜପୁରର ବାଲିଆଠାରେ ଏକ ସାମନ୍ତ ପରିବାରରେ ସେ ଜନ୍ମଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ ।ପିଲାଦିନରୁ ଅଭିମନ୍ୟୁ ସାମନ୍ତସିଂହାର ଅତି ସରଳ ଓ
କ ବିଭାଗ ଶୀର୍ଷକ – ” ଜୀବନ ସଂଗ୍ରାମ “ ଲକ୍ଷ୍ମୀପ୍ରିୟା ସେଠୀ ଦେଉଳି, ଯାଜପୁର ମାନବବାଦୀ ବିପ୍ଳବୀ କବି ରବି ସିଂଙ୍କ ମତରେ ପୃଥିବୀର ସବୁଠୁ ସର୍ବଶ୍ରେଷ୍ଠ ବିଦ୍ୟାଳୟ ହେଉଛି ‘ସମାଜ’ । ଏଇ ସମାଜର ପ୍ରତ୍ୟେକ ମଣିଷ ଗୋଟିଏ ଗୋଟିଏ ପୁସ୍ତକ। ଏହି ମଣିଷ ରୂପୀ ପୁସ୍ତକକୁ ନିଶ୍ଚିତ ଥରେ ପଢ଼ିବାକୁ ଚେଷ୍ଟାକର । ଏସବୁ
ସୂର୍ଯ୍ୟୋଦୟ ନବ ପ୍ରତିଭା ଅନ୍ୱେଷଣ ************************** ଚତୁର୍ଥ ପର୍ଯ୍ୟାୟ – କବିତା ସମୀକ୍ଷା ************************** ସୋପାନ – (କ) ************** “ବନ୍ଧୀ ର ଆତ୍ମକଥା” (କବିତା ସମୀକ୍ଷା) ରଚନା – ଉତ୍କଳମଣି ଗୋପବନ୍ଧୁ ଦାସ। ସମୀକ୍ଷା – ଶୁଭସ୍ମିତା ମହାନ୍ତି। ଓଡ଼ିଶାରେ ଜନ୍ମ ଗ୍ରହଣ କରିଥିବା ଦେଶ ସେବକ ମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ପଣ୍ଡିତ ଗୋପବନ୍ଧୁ ଦାସ ହେଉଛନ୍ତି ଅନ୍ୟତମ।
କ ସ୍ତମ୍ଭ କବିତା ସମୀକ୍ଷା:- କବିତାର ଶୀର୍ଷକ :- ଦେଶପ୍ରେମ ଏହି କବିତାର କବି ହେଉଛନ୍ତି ଉତ୍କଳମଣି ଗୋପବନ୍ଧୁ ଦାସ। ସେ ଅକ୍ଟୋବର ୯ ତାରିଖ ୧୮୭୭ ମସିହାରେ ଓଡ଼ିଶାର ପୁରୀ ନିକଟସ୍ଥ ସୁଆଣ୍ଡୋ ଗ୍ରାମରେ ଜନ୍ମଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ। ତାଙ୍କ ପିତାଙ୍କ ନାମ ଥିଲା ଦୈତାରୀ ଦାସ ଓ ମାତା ସ୍ଵର୍ଣ୍ଣମୟୀ ଦେବୀ। ସେ ଜୁନ ୧୭ ତାରିଖ
କ ବିଭାଗ ହାସ୍ୟାସ୍ପଦ ××××××××××× କବିସୂର୍ଯ୍ୟ ବଳଦେବ ରଥ ଜଣେ ଉଚ୍ଚ କୋଟୀର କବି। ସେ ଗଞ୍ଜାମ ଜିଲ୍ଲାର ବଡଖେମୁଣ୍ଡି ଅଞ୍ଚଳ ରେ ଜନ୍ମ ଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ ଏବଂ ଆଠଗଡ଼ ଓଡ଼ିଶା ରେ ଇହଧାମ ତ୍ୟାଗ କରିଥିଲେ। ତାଙ୍କର ସୃଷ୍ଟି ମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ, କିଶୋରଚନ୍ଦ୍ରାନନ୍ଦଚମ୍ପୁ, ରତ୍ନାକରଚମ୍ପୁ, ଆଦି ପ୍ରଧାନ।ତାଙ୍କ ରଚନା ଗୁଡ଼ିକ ବେଶ ପ୍ରେରଣାଦାୟୀ ଏବଂ ଶ୍ରୁତି ମଧୁର।
ସୋପାନ-କ *************** ଶୀର୍ଷକ: ବହ୍ନି ଜାତିପ୍ରେମର କବିତା: “ବନ୍ଦୀର ଆତ୍ମକଥା” କବି: ଉତ୍କଳମଣି ଗୋପବନ୍ଧୁ ଦାସ କବି ପରିଚୟ: **************** କବିତାଟି ଓଡ଼ିଶାର ଜଣେ ଜନପ୍ରିୟ ଦେଶସେବକଙ୍କ ଦ୍ଵାରା ରଚିତ । ଯାହାଙ୍କୁ ତାଙ୍କ ସେବା ପାଇଁ କଂଗ୍ରେସ ନେତା ପ୍ରଫୁଲ୍ଲ ଚନ୍ଦ୍ର ରାୟ “ଉତ୍କଳମଣି” ବୋଲି ସମ୍ବୋଧିତ କରିଥିଲେ ।ତେଣୁ ସେ ଉତ୍କଳରେ ” ଉତ୍କଳମଣି ”