ଚଇତି ମଙ୍ଗଳବାର ଫାଲଗୁନ ପୂର୍ଣ୍ଣିମାଠାରୁ ଚଇତ୍ର ପୂର୍ଣ୍ଣିମା ପାଞ୍ଚ ପାଳିର ଏହି ଓଷା ବାଟରେଦାଣ୍ଡରେ ମାଆମଙ୍ଗଳlଙ୍କ କୋଠୀ ଗୋମୟରେ ତ ଲିପାପୋଛା। ଆମ୍ବଡାଳରେ ସୁସଜ୍ଜିତ କଜ୍ଜ୍ବଳ ସିନ୍ଦୁର ଦୁବ ବରକୋଳି ପତର ଧୂପଦୀପ ତଣ୍ଡୁଳ ପଞ୍ଚ ବର୍ଣ୍ଣ ବସ୍ତ୍ର ରଖି ଫୁଲଫଳ ନାନା ପ୍ରକାର। ନାସି ନଡିଆରେ କଳସ ସ୍ଥାପିଣ କଦଳୀ କମଳା ପିଜୁଳି ନଡ଼ିଆ ଛେନା
ମହାନ୍ ଜନନାୟକ ବିର୍ସା ମୁଣ୍ଡା ପରାଧୀନ ଭାରତ ଇଂରେଜ କବଳିତ ଅତ୍ଯାଚାର ଶୋଷଣ ଦେଉଥିଲେ କଷଣ। ଅଠରଶହ ପଚସ୍ତରୀ ନଭେମ୍ବର ପନ୍ଦର ଝାଡଖଣ୍ଡ ରାଂଚିରେ ଜନ୍ମ ବୁଧବାରରେ। ହେ ମହାନ ଜନନାୟକ ସହୀଦ ବିର୍ସାମୁଣ୍ଡା ସ୍ବାଧୀନତା ସଂଗ୍ରାମୀ ଆଦିବାସୀ ମୁଣ୍ଡା ସମାଜର ନେତା ତୁମେ ବିପ୍ଳବୀ ବ୍ରିଟିଶ୍ ବିରୁଦ୍ଧରେ ସ୍ବର ଉତ୍ତୋଳନକାରୀ ଜନ ନାୟକ କ୍ରାନ୍ତିକାରୀ ଜନ
ମାଟି ମାଆ ମାଟିମାଆ ମୋର ସେନେହ ପସରା ମାଟି ନୁହେଁ ମୋର ମା ‘ ଟି ଚନ୍ଦନ ଠୁଁ ବଳି ତାର ଧୂଳି ବାଲି ଜୀବନେ ମୋର ସାହାଟି। ଜନମ ବେଳରୁ କୋଳରେ ଧରିଛି ମାଆ ପରି ମହନୀୟା ଖାଦ୍ୟ ଫୁଲଫଳ ଧରିଛି ହୃଦୟେ ଭରିଛି ଅସୀମ ଦୟା। ମମତାମୟୀ ସେ ଶୋଭାର ଭଣ୍ଡାର ଶିଖାଇଲା ମୋତେ
*ଶ୍ରୀ ରାଧା ଶରଣମ* ************** ଡଃ ପ୍ରିୟମ୍ବଦା ସାମଲ ************ ତୁମେ ଦିବ୍ୟ ପ୍ରାଣା ଭବ୍ୟ ଚେତନାର ପବିତ୍ର ପ୍ରକୃତି ରୂପ ଅପ୍ରାକୃତ ପ୍ରେମ ସଙ୍ଗୀତ ସୁରର ଶତତାଳ ଝଙ୍କୁରିତ। ତୁମରି ପ୍ରାଣର ଦିବ୍ୟ ଚେତନାରେ ନିନାଦିତ ଗୋପପୁର ଭବ୍ୟ ପ୍ରୀତିଧାରା ପ୍ରାଣର ସ୍ଫୁଲିଙ୍ଗ ଝରୁଥାଏ ନିରନ୍ତର। ଆକୁଳିତ ପ୍ରାଣ ବ୍ୟାକୁଳିତ ମନ କାହ୍ନୁର ଦର୍ଶନ ପାଇଁ
କବି ତୁମେ ତୁମେ ଫୁଲକୁ ଛୁଇଁଲେ କେମିତି ରଂଗା ପଡିଯାଏ ଫୁଲ ମୋ ଜୁଡାର ଅନ୍ଧାର ଭିତରେ। ତୁମେ କଲମ ଛୁଇଁଲେ କେମିତି ଗାରେଇ ଯାଅ କିଛି ଲେଖିବନି କହି କଣ ଯେ ନଲେଖ ତୁମେ ମୁଁ ହୋଇଯାଏ ବିଦଗ୍ଧା ପାଠିକାଟିଏ ତୁମ
ବିପ୍ଳବୀ ବିପ୍ଳବୀ ତୁମ ଲେଖନୀ ମୁନରେ ଆଣିପାର ନୂତନତ୍ବ ଲକ୍ଷ୍ୟ ତୁମର ଅର୍ଜ୍ଜୁନ ସମ ଚକ୍ଷୁ ଭେଦ କରିବ ନିଶ୍ଚିତ। କର୍ମର ପଥରେ ଦୃଢ ପଦକ୍ଷପେ ନିଶ୍ଚିତ ମିଳିବ ଫଳ ପ୍ରଗତି ପଥରେ ସର୍ବଦା ବିଜୟ ନ ହୁଏ କେବେ ବିଫଳ। ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ଯାହାର ଥାଏ ମହତରେ କେବେ ସେ ପଛେ ଫେରେନା ଆସୁ ପଛେ ଯେତେ
ଓଡିଆ ସଂସ୍କୃତିରେ ବିଷୁବ ଡ. ପ୍ରିୟମ୍ବଦା ସାମଲ ଭାରତବର୍ଷରେ ଚିରହାସ୍ଯମୟୀ ବୀର ପ୍ରସବିନୀ କିର୍ତ୍ତୀ କିରିଟିନୀ ମନ୍ଦିରମାଳିନୀ ଉତ୍କଳ ଏକ ପୂଣ୍ୟଭୂମି। ଓଡିଶାର ପ୍ରାଣର ଈଶ୍ବର ଶ୍ରୀ ଜଗନ୍ନାଥ। ଜଗତର ନାଥ ଜଗନ୍ନାଥଙ୍କ ପରଂପରାରେ ଜଗନ୍ନାଥ ପଂଜିକା କିମ୍ବା ସୌରମାସ ଅନୁସାରେ ମହା ବିଷୁବ ସଂକ୍ରାନ୍ତି ଓଡିଆର ନୂତନ ବର୍ଷ ରୂପେ ଗ୍ରହଣୀୟ। ଗୋଟିଏ ସଂକ୍ରାନ୍ତି ରୁ ଆଉ
ପଦ୍ମଶ୍ରୀ ରଜତ କର ଉତ୍କଳ ମାତାର ଯୋଗ୍ୟ ବରପୁତ୍ର ଉଜ୍ଜ୍ବଳ ଜ୍ୟୋତିଷ୍କ ସମ ସାରସ୍ଵତ ଜଗତେ ଯାଜୁଲ୍ୟମାନ ପ୍ରଜ୍ଞା ପୁରୁଷ ମହାନ। ଭଞ୍ଜ ସାହିତ୍ୟର ଶ୍ରେଷ୍ଠ ଗବେଷକ ପ୍ରଚଣ୍ଡ ବାଗ୍ମୀ ବରେଣ୍ୟ ଅଜସ୍ର ସାରସ୍ଵତ ସୃଜନୀ ସ୍ରଷ୍ଟା ବ୍ୟାଖ୍ୟାକାର ସର୍ବମାନ୍ୟ। କଟକ ଜିଲ୍ଲାର ମାହାଙ୍ଗା ସ୍ଥାନରେ ପ୍ରତିଭାଧରଙ୍କ ଜନ୍ମ ମାତା ଇନ୍ଦୁମତୀ ପିତା କୁଳମଣୀ କୋଳକୁ କରିଲ
ଉତ୍କଳ ଗୌରବ ମଧୁସୂଦନ ଡ.ପ୍ରିୟମ୍ବଦା ସାମଲ ଉତ୍କଳ ଗୌରବ ମଧୁସୂଦନ ଉତ୍କଳ ଜନନୀ ଯୋଗ୍ୟ ସନ୍ତାନ ସ୍ଵତନ୍ତ୍ର ପ୍ରଦେଶ ଗଠନ କରି ଜନନୀର ତୁମେ ରଖିଲ ମାନ। ଖଣ୍ଡ ବିଖଣ୍ଡିତ ଉତ୍କଳ ଯେବେ କରୁଥିଲା ବସି ଦୁଃଖେ କ୍ରନ୍ଦନ ସୁପ୍ତ ବୀରେ ଜାଗ୍ରତ କରିବାକୁ କରିଥିଲ ତୁମେ ଦୃଢ ଚିନ୍ତନ ଚଳାଇଲ ତୁମ ଶକ୍ତ ଲେଖନ
କୁଳବଧୂ କୁଳବଧୂ ଅଟେ କୁଳ ଅଳଙ୍କାର ପରିବାର ଅଟେ ସ୍ବର୍ଗ ସଭିମନ ନେଇ ସ୍ଵାର୍ଥକୁ ତ୍ୟାଗଇ ନାହିଁ ତାର ଅଭିଯୋଗ। ମୁଣ୍ଡରେ ଓଢ଼ଣା ପାଦରେ ପାଉଁଜି ଶୋଭା ପାଉ ନାହିଁ ଆଜି ସମୟର ସାଥେ ତାଳ ଦେଇ ସେତ ଜ୍ଞାନରେ ରହୁଛି ମଜ୍ଜି। ଶିକ୍ଷିତା ସଂସ୍କାରୀ ପୁଣି ସଦାଚାରୀ ନିଜ ପରିଚୟ ନେଇ ବଦଳୁଛି ବଧୂ ଯୁଗର
ରଣପା ନୃତ୍ୟ ଡ.ପ୍ରିୟମ୍ବଦା ସାମଲ ଓଡ଼ିଶାର ପୁରାତନ ଲୋକକଳା ଅଟଇ ରଣପା ନୃତ୍ୟ ଯୁଦ୍ଧ ନାଚ ନାମେ ପ୍ରିୟ ପରିଚିତ ସନ୍ତୁଳନ ପ୍ରଦର୍ଶିତ। ଦକ୍ଷିଣ ଓଡ଼ିଶାର ଗୋରୁ ଜଗାଳି ଗୋପାଳକ ଲୋକପ୍ରିୟ ଗଞ୍ଜାମ ଗଜପତି କଳାହାଣ୍ଡିର ହୃଦୟ କରନ୍ତି ଜୟ। ବାଦ୍ୟ ଗୀତ ତାଳ ସହ ଲୟ ରଖି ଆଗକୁ ପଛକୁ ଯାଇ ଚାଲିବା ବୁଲିବା ଡେଇଁବା ଲଢ଼ିବା
ପ୍ରତ୍ୟୟ ବ୍ୟକ୍ତିର ପ୍ରଚେଷ୍ଟା ଆଣଇ ପ୍ରତ୍ୟୟ କର୍ମ ନିପୁଣ ଗୁଣରେ ଆସ୍ଥାବାନ ଜନ କରେ ଅନୁଭବ ପ୍ରତ୍ୟୟ ଈଶ୍ୱର ଠାରେ। ମନ ମାନସରେ ସଂଗ୍ରାମ ଚାଲଇ ସନ୍ଦେହ ଆସିଲେ ମନେ ପ୍ରକୃତ ଜ୍ଞାନକୁ ହାସଲ କରଇ ପ୍ରତ୍ୟୟର ରଣାଙ୍ଗନେ। ଅଧ୍ୟାତ୍ମିକ ଜନ ଦୃଢ କରେ ମନ ପ୍ରତ୍ୟୟ ହୃଦେ ଜନ୍ମାଏ ପ୍ରତିରୋଧ କରେ ନକରାତ୍ମକକୁ ପ୍ରତ୍ୟୟର ଜୟ
ମୁହୂର୍ତ୍ତ ତୁମେ ସିନା ସ୍ପର୍ଶକର ପ୍ରତିଟି ପ୍ରାଣସତ୍ତାର ମନନର କ୍ଷୁଦ୍ରାଦିକ୍ଷୁଦ୍ର ଭାବର ଚିନ୍ତନକୁ ମୁଁ କିନ୍ତୁ ସ୍ମିତ ହସି ଅତିକ୍ରମ କରେ ମୋ ଇଛାର ପ୍ରତିଟି ମୁହର୍ତ୍ତର ନୂତନ କଳିକୁ। ତୁମେ ସିନା ଭରିଦିଅ ସବୁଜିମା ଶୂନ୍ୟତାକୁ ଦେଇପାର ପୂର୍ଣ୍ୟତାର କଳେବର ରଚିପାର ଅନନ୍ତ ଅପାର ଏ
*ଗବାକ୍ଷ* ପ୍ରଚଣ୍ଡ ଗ୍ରୀଷମରେ ଉତ୍ତପ୍ତ ଧରା ଧରଣୀ ରାଣୀ ଫେଡି ନେତ୍ର ଅଧିରା। ଗବାକ୍ଷ କୋଣୁ ଚାହେଁ ସୁପ୍ତ ଜଳଦ କେବେ ସେ ଭିଜାଇବ ହୋଇ ବାରିଦ। ସୁଷ୍ମ ଧୂଳିକଣା ଉଡ଼ଇ ନଭରେ ଉତ୍ତପ୍ତ ବାୟୁ ଜୀବନ ବ୍ୟସ୍ତ କରେ। ପ୍ରବଳ ଘର୍ମ ଅସ୍ତବ୍ୟସ୍ତ ଜୀବନ କାଳ ବୈଶାଖୀକୁ କରେ ନିମନ୍ତ୍ରଣ। ପ୍ରାତଃ କାଳରେ ଧରା ପ୍ରପାତ
*ଜୀବନ* ଜୀବନ କେବେ ଡ଼ହ ଡହ ଫୁଟା ବାଲିରେ ସନ୍ତୁଳିତ ନିରବତା ବାଲିଝଡରେ କ୍ଷତବିକ୍ଷତ ଶୁଷ୍କ ନିରଳସ ସଂଗହୀନ ନୀରବ ନିଶ୍ଚଳ ବ୍ୟାକୁଳତା। କେବେ ଶ୍ରାବଣର ରିମ୍ ଝିମ୍ ବର୍ଷାର ମେଘ ମହ୍ଲାର ସବୁଜିମାରେ ଆଚ୍ଛାଦିତ ଲାଲ୍ ଟୁକୁ ଟୁକୁ ସାଧବ ବୋହୂର ମନ୍ଦମନ୍ଥର ଗତି ଚପଳାର ଚମକିତ ଶିଖା ଥୁରୁ ଥୁରୁ ଶୀତର କମ୍ପନ ଚାନ୍ଦିନୀ ର
ଚିତ୍ରପଟ ତୁମକୁ ଦେଖିଲେ ଲାଗୁଥିଲା ଏ ପୃଥିବୀ ସୁନ୍ଦର ହୃଦୟ ପ୍ରତିଟି କୋଣରେ ଶୁଭୁଥିଲା ଅନାବନା ସୁରର ଲହର ଆମ ଗାଁ ନଈର ଛୋଟଛୋଟ ଲହରୀ ସବୁ ଗାଉଥିଲେ ପ୍ରୀତିରଗଜଲ କାଶତଣ୍ଡୀ ଫୁଲ ପବନର ସୁରେ ସୁରେ ନାଚୁଥିଲା ହୋଇଣ ବିଭୋର। ହେଲେ ଫୁଲ ଫୁଟିବାର ଋତୁ ସବୁ ଅଜାଣତରେ ଦୂରେଇ ଗଲେ ମୋଠାରୁ ତୁମଠାରୁ ବୋକା
*ଶ୍ରୀରାଧା ଶରଣମ୍* ତୁମେ ଦିବ୍ଯପ୍ରାଣା ଭବ୍ୟ ଚେତନାର ପବିତ୍ର ପ୍ରକୃତି ରୂପ ଅପ୍ରାକୃତ ପ୍ରେମ ସଂଗୀତ ସୁରର ଶତ ତାଳ ଝଙ୍କୁରିତ। ତୁମରି ପ୍ରାଣର ଦିବ୍ୟ ଚେତନାରେ ନିନାଦିତ ଗୋପପୁର ଭବ୍ୟ ପ୍ରୀତିଧାରା ପ୍ରାଣର ସ୍ଫୁଲିଙ୍ଗ ଝରୁଥାଏ ନିରନ୍ତର। ଆକୁଳିତ ପ୍ରାଣ ବ୍ଯାକୁଳିତ ମନ କାହ୍ନୁର ଦର୍ଶନ ପାଇଁ ବନ ଉପବନ ହସି ଉଠୁଥାଏ ତୁମରି ପରଶ
*ବିଦ୍ୱାନ* ପ୍ରତିଟି ମୁହର୍ତ୍ତ ଅଧ୍ୟୟନରତ ଜନ ହୋଇଥାଏ ବିଜ୍ଞ ଜ୍ଞାନ ଆହରଣ ଯାର ଆଚରଣ ବୋଲାଏ ତହିଁ ବିଦ୍ୱାନ। ଧନ ଓ ଆସନ ପୂଜା ପାଉଥାଏ ନିଜନିଜ ଅଞ୍ଚଳରେ ବିଜ୍ଞ ଓ ବିଦ୍ୱାନ ସର୍ବଦା ପୂଜିତ ପ୍ରତିଟି ଜନ ମନରେ। ବିଦ୍ୱାନ ଜନ ନିନ୍ଦା ସମାଲୋଚନା ଅପମାନକୁ ଅମୃତ ପ୍ରଶଂସାକୁ ସଦା ବିଷ ତୁଲ୍ଯ ମଣି ସଜାଡି ହୋଇ
*ଅନୁଭବେ ଦିବ୍ଯସତ୍ତା* ଭାବର ଠାକୁର ଭାବବିନୋଦିଆ ଯେବେ ମୁଁ ତୁମକୁ ଭାବେ ଭାବର ଭାବରେ ବିରାଜ ଭାବରେ ଦିବ୍ଯସତ୍ତା ଅନୁଭବେ। ଦୁଃଖ କଷ୍ଟ ଦେଇ ପରଖୁ ଥାଅ ତ ଭକତ ଜନର ଭାବ ଦୁଃଖରେ ନିକଟେ ଥାଅ ପ୍ରଭୁ ତୁମେ କରେ ମୁହିଁ ଅନୁଭବ। ହଟିଆ ଠାକୁର ହେ ନଟ ନାଗର ମୁରୁକି ମୁରୁକି ହସ ମୋତେ କଷ୍ଟ
*ପ୍ରଭାବିତ* ରବି କର ପ୍ରସାରିଣ ସର୍ବସ୍ଥାନେ ଗ୍ରହଣ କରଇ ଜଳ ସର୍ବଗୁଣ ବ୍ୟକ୍ତି ସଂପୃକ୍ତି ହେଲେବି ସୁଗୁଣ ଆଦରି ଚଳ। ଚନ୍ଦ୍ରର ଶୀତଳ କିରଣ ଦିଅଇ ପ୍ରତିଟି ମନେ ଆନନ୍ଦ ଧୀର ସ୍ଥିର ଶାନ୍ତ ମନ କର୍ତ୍ତବ୍ଯରେ ବିକଶଇ ତ ସୁଗନ୍ଧ। ପୃଥିବୀର ଧୈର୍ଯ୍ୟ ଗୁଣେ ପ୍ରଭାବିତ ସହିଷ୍ଣୁତା ଯେ ମହାନ ପ୍ରତିଟି ଜୀବନ ହୁଏ ଉପବନ ଧରିତ୍ରୀ