*ଡିବିରି–ପ୍ରୀତିରଞ୍ଜନ ନାୟକ*

##ଡିବିରି##

ଡିବି ଡିବି ଡିବି……
ମୁନ୍ଦେ କିରୋସିନି
ଗୋଟେ ସଳିତା,
ଯେତେ ଜାଳୁଥିବ
ବସି ଜାଳୁଥା….

ଆ ମାଉସୀ ଆ ମଉସା
ଡିବିରି ପରା ମୋ ବେଉସା।
ନିଅ ନିଅ ନିଅ ଭଳିକି ଭଳି
ଅନ୍ଧାର ଦୂରିବ ଆଲୋକ ଆସିବ
ଅନ୍ଧାର ଫୁଟାଣି ଯିବ ମଉଳି।

ଏମିତି ନୂଆ ଶବ୍ଦରେ ଚାକଚକ୍ୟ ଘରେ ବଢ଼ିଥିବା ମୁନା ଆଶ୍ଚର୍ଯ୍ୟ ହୋଇ ମା ଙ୍କୁ ପ୍ରଶ୍ନ ବାଣରେ ଘାଇଲା କରୁଥାଏ ସତେ ଯେମିତି ମା ହୋଇଯାଇଛନ୍ତି ପିତାମହ ଭୀଷ୍ମ। ପ୍ରଶ୍ନ ବାଣରେ ଶରଶଯ୍ୟା ।ମା ଙ୍କ କାର୍ଯ୍ୟ ବ୍ୟସ୍ତ ଯୋଗୁଁ ଅପେକ୍ଷା କଲା ବାପାଙ୍କୁ। ସବୁ ଉତ୍ତର ଯେ ବାପାଙ୍କ ପାଖରେ। ୟୁରେକା ୟୁରେକା କହି ଆର୍କମିଡିସ୍ ଡେଇଁଗଲା ଭଳି ବାପାଙ୍କ ଉପରକୁ ଝାମ୍ପି ପଡ଼ିଲା ମୁନା, ବାପାଙ୍କ ଆଗମନ ପରେ।
ଗୋଟି ଗୋଟି କରି ସବୁ ପ୍ରଶ୍ନକୁ ବାନ୍ତି କରିପକେଇଲା ଏକା ନିଶ୍ଵାସରେ ।

ରମେଶ ବାବୁ :- କେତେ ଜଣ ୟାକୁ କୁହନ୍ତି ଡିବି,କେତେଜଣ ଡିବିରି ତ ଆଉ କେତେଜଣ ବତୀ ବୋଲି କୁହନ୍ତି।ଏ ଯେ ଅନ୍ଧାରକୁ ଦୂର କରି ଆଲୋକ ପ୍ରଦାନ କରେ। ଚାଲ୍ ଆଜି ତୋତେ ଡିବିରି ସହ ମୋ ଜୀବନ କେମିତି ଜଡ଼ିତ ଜଣେଇବି।ତୋ ଜେଜେ ଚାଷ କରି ଘର ଚଳାନ୍ତି। ସେତେବେଳେ ଟର୍ଚ୍ଚ ଲାଇଟ୍ ଟିଏ ଦେଖିବା ବି କାଠିକର ପାଠ। ଏଇ ଡିବିରି ହିଁ ସବୁ କିଛି।ଡିବିରିରେ ତେଲ ଟିକେ ପକେଇବା ପାଇଁ ସମ୍ବଳର ଅଭାବ। ଚୁଲି ମୁଣ୍ଡଠୁ ଆରମ୍ଭ କରି ବହି ପଢା ଯାଏଁ ସବୁବେଳେ ସେ ଜରୁରୀ। ଅମାବାସ୍ୟା ରାତି,ବର୍ଷା ରାତି ଆମ ଜୀବନର କଷ୍ଟ ରାତି।କାହିଁକି ଜାଣୁ? ସେ ରାତିରେ ଜହ୍ନ ଲୁଚିଯାଏ।ଆମେ ଭାଈ ଭଉଣୀ ସବୁ ଯେ ଗରିବ ଘରର ପିଲା। ସବୁଦିନ ପାଠ ପଢ଼ିବା ପାଇଁ ଡିବିରି ଲଗେଇ ବସିବାର ଯୋଗ୍ୟତା ଆମ୍ଭର ନାହିଁ। ଜହ୍ନ ଆଲୁଅ ଆଉ ଚଉଁରା ମୂଳ ଆମ ସାହା ଭରଷା। ସନ୍ଧ୍ୟା ପୂର୍ବରୁ ପାଠ କାମ ସାରିବାକୁ ହୁଏ ନହେଲେ ଜହ୍ନ ଆଲୁଅରେ ଆଖି ମିଞ୍ଜିମିଞ୍ଜି କରି ଆଖି ମଳିମଳି ପାଠ ପଢ଼ିବାକୁ ହୁଏ।ଆଉ ଯଦି ବର୍ଷା ଦିନ ତେବେ ଅକଲ ଗୁଡୁମ୍।ଦଶମ ପରୀକ୍ଷା ବେଳେ ଆକାଶରେ ବାଦଲ ଘୋଟିଆସିଲେ ମୋ ଭବିଷ୍ୟତ ଉପରେ ବାଦଲ ଘୋଟିଆସିଲା ଭଳି ମନେହୁଏ ।ସେ ସମୟରେ ସାହୁକାର ଘରୁ ଡିବିରି ଖୋଲି ତେଲ ଲୁଚେଇ ନେଇ ଆସିଥିଲି ଯେ ମାଡ଼ରେ କୁଆ ଛୁଆ ଉଡ଼ିଲା।ଚୋରି ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ନେଇ ନୁହଁ, ପାଠ ପଢ଼ିବା ପାଇଁ ନେଇ ଆସିଲି ଆଉ ଭାବିଲି ବଡ଼ ହେଇ ଚାକିରି ପାଇଲେ ସେ ତେଲ ଫେରେଇଦେବି। କିନ୍ତୁ ଛୋଟ ମୁଣ୍ଡରେ ଜୁଟିଥିବା ବୁଦ୍ଧି ଯେ ମୋତେ ଚୋର ସଜେଇଦେବ ମୁଁ ଜାଣି ନଥିଲି।ସେଦିନ ବାପା ମୋତେ ନିଜେ ଧରିନେଇ ଆଣ୍ଠେଇ ଆଣ୍ଠେଇ ସାହୁକାର ଘରକୁ ନେଇ କାନ ଧରେଇ ଭୁଲ୍ ମଗେଇଥିଲେ।ଅବଶ୍ୟ ସାହୁକାର କାରଣ ବୁଝିପାରି ମୋ ପଢ଼ିବା ପାଇଁ ତେଲ ଦେବାକୁ ନିଜ ଆଡୁ ପ୍ରସ୍ତାବ ରଖିଥିଲେ।ଆଉ ସେ ତେଲ ହିଁ, ସେ ଡିବିରି ହିଁ ମୋତେ ଏତେ ବାଟ ଆଣି ପାରିଛି। ଆଜି ମୁଁ ଯେଉଁ ସ୍ଥାନରେ ପହଞ୍ଚିପାରିଛି ସେସବୁ ଯେ ଖାଲି ପରିଶ୍ରମ ପାଇଁ ତାହା ନୁହଁ ସମସ୍ତଙ୍କ ଆଶୀର୍ବାଦ ଆଉ ସାହୁକାରଙ୍କ ତେଲ ଆଉ ଆମ ସେ ଭଙ୍ଗା ଡିବିରି ପାଇଁ।ସେଦିନ ବାପା ସିନା ମୋତେ ଆଣ୍ଠେଇ ଆଣ୍ଠେଇ ନେଇ ଭୁଲ୍ ମଗେଇଥିଲେ, ମୋ ଖଣ୍ଡିଆ ଆଣ୍ଠୁ ରେ ରାତିରେ ମଲମ ମଧ୍ୟ ଲଗେଇଦେଇଥିଲେ ସେ।କିଏ କୁହେ ପୁରୁଷ ମାନେ କାନ୍ଦନ୍ତିନି?ଛାଇ ନିଦରେ ଥାଇ ମୁଁ ଶୁଣିଥିଲି ସେଦିନ ବାପା ବୋଉଙ୍କ କଥୋପକଥନ। ବାପା କାନ୍ଦ କାନ୍ଦ ହୋଇ କହୁଥିଲେ,ମୁଁ ଯଦି ତା ପଢ଼ିବା ପାଇଁ ଡିବିରେ କିରୋସିନ ମୁନ୍ଦେ ଦେଇପାରିଥାନ୍ତି ହୁଏତ ସେ ଆଜି ଚୋରି କରିବାକୁ ଯାଇନଥାନ୍ତା।ମୋ ଦୋଷ ଲୁଚାଇବାକୁ ଯାଇ ଆଜି ତାକୁ ଆଣ୍ଠେଇ ଆଣ୍ଠେଇ ବୁଲେଇଲି। ସେଦିନ ମୁଁ ଶପଥ ନେଲି,ଯେମିତି ଆଉ କେବେ ବାପାଙ୍କୁ କଷ୍ଟ ହେବାକୁ ଦେବିନି।ଚୋରିର ତ ପ୍ରଶ୍ନ ଉଠୁନି ବରଂ ପାଠ ସହ ସମ୍ପର୍କ ଯୋଡି ଦେଲି ଆଉ ଶେଷରେ ଆଜି ଜଣେ ସଫଳ ରସାୟନବିତ୍ ହୋଇପାରିଛି।

ରମେଶଙ୍କ ଭାବବିହ୍ୱଳତା ଦେଖି
ପତ୍ନୀ ଶକୁନ୍ତଳା କହି ଉଠିଲେ।

ଶକୁନ୍ତଳା :- ହଁ ,ହଁ, ସବୁ ତ ଖୋଲିଦେଲ ପେଡ଼ି।ସମସ୍ତେ ଶୁଣୁଛନ୍ତି ।ଆଉ ମୋ ଟ୍ରଙ୍କ ଭିତରୁ ପୁରୁଣା ଚିଠି ବି ଆଣି ଦେଖେଇଦିଅ ତମ ପୁଅକୁ।କେତେ ସରାଗ ରେ ମୋ ପାଇଁ ସେଇ ଡିବିରି ଆଲୁଅ ରେ ଲେଖିଥିଲ।

ମୋ ପ୍ରାଣ ପ୍ରିୟା …………

( ଏକାବେଳେ ଦୁହେଁ ହସି ଉଠିଲେ ଆଉ ମୁନା ବଲବଲ କରି ଚାହିଁଥାଏ)।

ପ୍ରୀତିରଞ୍ଜନ ନାୟକ
କେନ୍ଦ୍ରାପଡ଼ା
Pritiranjan Nayak